Gestalt psikolojisi veya gestaltizm (Almanca’da şekil ve form anlamlarına gelmektedir), bilişsel süreçler içerisinde özellikle algı ve algısal örgütlenme konularında yoğunlaşmış bir psikoloji teorisidir. Gestalt psikolojisinin ana prensibi zihnin kendi kendisini algıladığı şeylerde bir bütün görmeye organize etmesidir.
Bu prensip: İnsan zihninin (algı sistemi), yaşanan gerçekliğin kendisinin, onu oluşturan parçalardan bağımsız bir bütünlüğe sahip olduğu algısını oluşturmakta olduğu düşüncesi üzerine inşa edilmiştir.
Gestalt psikoloğu Kurt Koffka’nın bu konudaki ünlü söylemi şu şekildedir: “Bütün kendisini oluşturan parçaların bir araya gelmesinden farklı bir şeydir. Uyaran-sonuç ilişkisine odaklanan davranışçıların aksine Gestalt psikologları bilişsel sürecin organizasyonunu anlamaya çalışmışlardır.
20. yüzyılın başlarında Koffka, Wertheimer ve Köhler gibi teorisyenler şunu fark ettiler ki, bir ortamdaki objeler, kendisinin tüm parçalarının yanı sıra ortamın kendisiyle ilişkili ve bütün olarak algılanırlar. Bu algı o ana, mekana ve objenin o anda nasıl göründüğüne dayanır. Görsel arka plan ve figür olmak üzere ayrılabilir. Soru ise şu: İlk bakışta neyi algılarız: figürü mü, arka fonu mu?
Gestalt psikololjisinin liderlik üzerindeki etkisine bakacak olursak, içinde bulunduğumuz organizasyonların tamamı birbirini sürekli olarak etkileyen çoklu, etkileşimli parçalar ve insanlardan oluşmaktadır. Bir ekipdeki her bir kişi ayrı ayrı veya ekip bir bütün olarak gestalt topluluğu olarak nitelendirilebilir. Liderlerin kendi gelişim devinimleri içerisinde o andaki ruhsal, bedensel ve zihinsel durumu davranışIarını ve içinde çalıştıkları çevreye bir bütün olarak bakışını etkilemektedir. Yaşanan bu hem iç hem de dış çevreyi algılama etkileşimi bakış açımızın nasıl ortaya çıktığını açıklamakta ve çabalarımızın kalitesini belirlemektedir.
Organizasyonda lider kimliği ile yükselmenin anahtar koşulunun
• Kişinin kendini çok iyi tanıması ve kendisi ile olan kavgasını tamamlamış olmasının büyük fark yarattığını düşünüyorum. (https://www.youtube.com/watch?v=oAs6s80upm8)
• Duygularının farkında olmak ve duygularına hakim olmak, (Aslında gestalt etkisi ile algıladığı gerçekliğin duygularını oluşturduğunu keşfetmek) zorunlu olduğuna inanıyorum (https://www.youtube.com/watch?v=tUdNweYtugU)
• Gösterilecek tutum ve davranışların çevre üzerinde yaratacağı etkiyi tahmin edebilmek ve çevresinde oluşmasını istediği etkiye göre davranışlar sergilemek konusunda çaba sarf edilmesi gerektiğini düşünüyorum (https://www.youtube.com/watch?v=dzSrafnhB94)
Katalizör liderliğin yaşandığı (Liderlik 3.0) şu dönemde katalizör liderin en çok ilgilenmek zorunda kaldığı konular dönemsel olarak iş yerindeki kuşak çatışmaları, çalışanların artan psikolojik güvenlik ihtiyacı, çalışan bağlılığı, dijitalleşme ve gelişen hibrit çalışma metodolojileri şeklinde özetlenebilir. Bu kavramların her biri için reçeteler, manifestolar, kurumsal değer setlerine iliştirilmiş sloganlar da var var ama çoğu zaman yetersiz kalıyor.
Organizasyonların istedikleri dönüşümleri konu bazında gerçekleştirmekten daha çok liderlik görevini icra eden yöneticilerin gestalt psikolojisi ekseninde kendilerini tanımalarına yönelik yapacakları yatırımların arzulanan süreçlerdeki ilerlemelere çok daha fazla katkı sağlayacağına inanıyorum.
Keyifli Pazarlar Dilerim
Comentários